Οι χορευτές, οι ποδοσφαιριστές αλλά και γενικά όσοι ασχολούνται με τον αθλητισμό γνωρίζουν ότι οι τραυματισμοί στην ποδοκνημική άρθρωση, ειδικά όταν δεν έχει γίνει καλή επούλωση των θυλακοσυνδεσμικών στοιχείων, είναι η αιτία για μια πολύ επώδυνη κατάσταση σε μια περιοχή του σώματος που έχει πλούσια νεύρωση. Υπολογίζεται ότι μετεγχειρητικός ή μετατραυματικός ουλώδης ιστός σχηματίζεται περίπου στο 3% όλων των τραυματισμών της ποδοκνημικής – εξαιτίας του υπάρχει πρόσκρουση των μαλακών μορίων. Στις κακώσεις των μαλακών μορίων συμπεριλαμβάνονται ρήξεις και εξαρθρήματα των περονιαίων τενόντων (τενοντίτιδα).
Το σύνδρομο πρόσκρουσης, όπως είναι γνωστό, μπορεί να οφείλεται και στην υπερβολική χρήση της άρθρωσης. Εάν ο πόνος εντοπίζεται στην οπίσθια επιφάνεια της ποδοκνημικής κατά την πελματιαία κάμψη τότε πρόκειται για οπίσθιο σύνδρομο – εμφανίζεται πιο συχνά σε χορευτές. Αντίθετα, εάν ο πόνος εντοπίζεται στην πρόσθια επιφάνεια της ποδοκνημικής κατά τη ραχιαία κάμψη της άρθρωσης τότε πρόκειται για πρόσθιο σύνδρομο πρόσκρουσης, γνωστό και ως «αστράγαλος του ποδοσφαιριστή» ή «πόδι του ποδοσφαιριστή», καθώς πρόκειται για βλάβη που εμφανίζεται κυρίως στα πόδια των συγκεκριμένων αθλητών.
ΠΟΙΟΙ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ;
Οι ασθενείς που υποφέρουν από οπίσθιο σύνδρομο συνήθως έχουν ένα επικουρικό οστάριο, το τρίγωνο οστάριο (os trigonum) το οποίο απαντάται στο 7-10% του ενήλικου πληθυσμού. Εξαιτίας της μείωσης του διαθέσιμου χώρου ανάμεσα στην κνήμη και στον αστράγαλο τα μαλακά μόρια «παγιδεύονται», ενώ το οστάριο προσκρούει στην κνήμη κατά την πελματιαία κάμψη, δηλαδή κατά την κίνηση της ράχης του ποδιού μακριά από την επιφάνεια της κνήμης, έτσι που το πόδι τείνει σε μια ευθεία με την κνήμη – όπως κάνει μια μπαλαρίνα όταν χορεύει πάνω στις πουέντ.
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Ο «ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ»;
Αντίθετα, ο «αστράγαλος του ποδοσφαιριστή» (πρόσθιο σύνδρομο πρόσκρουσης) οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη των οστεόφυτων, τα οποία ακτινογραφικά απεικονίζονται σαν προεξοχές πάνω στα οστά. Η δημιουργία τους οφείλεται στους επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς που «ξηλώνουν» τον αρθρικό θύλακο, έναν μικρό και γεμάτο υγρό σάκο που προφυλάσσει και λιπαίνει την άρθρωση. Κατά συνέπεια υπάρχει μείωση του χώρου στην ποδοκνημική άρθρωση, πρόσκρουση και παγίδευση του θυλάκου μεταξύ της κνήμης και του αστραγάλου κατά τη ραχιαία κάμψη, δηλαδή όταν η ράχη του ποδιού πλησιάζει την πρόσθια επιφάνεια της κνήμης – όπως όταν ένας ποδοσφαιριστής κάνει σουτ.
ΠΟΤΕ ΕΠΙΛΕΓΕΤΑΙ Η ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗ;
Όταν παρά τη σωστή συντηρητική αγωγή (ανάπαυση, φυσικοθεραπεία, ενδυνάμωση και αποκατάσταση της σταθερότητας του αστραγάλου) ο πόνος επιμένει για διάστημα άνω των τριών μηνών, τότε προκρίνεται η λύση του χειρουργείου. Στην ποδοκνημική, όπως και στις μεγαλύτερες αρθρώσεις, οι επεμβάσεις γίνονται αρθροσκοπικά: Σε αυτή την αναίμακτη, ελάχιστα επεμβατική τεχνική μια μικρή κάμερα (αρθροσκόπιο) και ειδικά εργαλεία εισάγονται στην άρθρωση μέσω δυο-τριών μικρών οπών – παλιότερα απαιτούνταν τομές 10, ακόμα και 15 εκατοστών.
Πλέον τα χειρουργικά εργαλεία είναι μικρής διαμέτρου, ειδικά για την ποδοκνημική άρθρωση, ωστόσο από τον χειρουργό απαιτείται εμπειρία και καλή γνώση της περιοχής στην οποία υπάρχουν αρκετά νεύρα, αγγεία και τένοντες. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ανάλογα με την αιτία της βλάβης θα γίνει αφαίρεση του τρίγωνου οσταρίου ή αφαίρεση των οστεοφύτων και του παθολογικού αρθρικού υμένα.
Εφόσον δεν υπάρχουν γενικευμένες οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις η επάνοδος στις αθλητικές δραστηριότητες είναι γρήγορη, ακόμα και μέσα σε 3-4 εβδομάδες.