Η ρήξη του τενοντίου στροφικού πετάλου είναι μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες πόνου στον ώμο. Είναι είτε τραυματικής είτε εκφυλιστικής αιτιολογίας. Μπορεί να συμβεί μετά από μία πτώση, όταν ο ασθενής σηκώσει απότομα βάρος είτε όταν κάνει βίαια μία κίνηση με αντίσταση. Έχει βρεθεί ότι το ¼ των ατόμων ηλικίας 60 ετών και το ½ των ατόμων ηλικίας 80 ετών έχουν μερικού ή ολικού πάχους ρήξη του στροφικού πετάλου (κυρίως εκφυλιστικής αιτιολογίας).
Το παραπάνω γεγονός δε σημαίνει ότι όλοι οι ασθενείς με ρήξη του στροφικού πετάλου περιορίζονται στην καθημερινότητά τους, λόγω της ικανότητας του οργανισμού για αντιρρόπηση του προβλήματος με άλλους μηχανισμούς. Ο ώμος είναι η πιο ευκίνητη άρθρωση του σώματος καθώς έχει τη δυνατότητα να περιστρέφεται προς όλες τις κατευθύνσεις. «Υπεύθυνοι» για την ανύψωση και την περιστροφή του χεριού είναι τέσσερις τένοντες (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος) που αποτελούν το στροφικό πέταλο.
Αυτός ο μηχανισμός είναι ο λόγος που στις ΗΠΑ το 2013 περίπου 2 εκατ. άνδρες και γυναίκες επισκέφθηκαν τους ορθοπεδικούς με πόνο στον ώμο που οφειλόταν σε ένα μεγάλο φάσμα αιτιών, από οξεία τενοντίτιδα μέχρι ρήξεις των τενόντων. Άλλωστε το να σκιστεί ο τένοντας του στροφικού πετάλου είναι ένας πολύ συχνός τραυματισμός στον γενικό πληθυσμό από 40 ετών και άνω, παγκοσμίως.
Το στροφικό πέταλο αποτελείται από 4 τένοντες, τον υποπλάτιο, τον υπερακάνθιο, τον υπακάνθιο και τον ελάσσονα στρογγύλο. Οι τένοντες που υφίστανται συχνότερα ρήξη είναι ο υπερακάνθιος και ο υπακάνθιος. Οι ρήξεις του στροφικού πετάλου μπορεί να είναι μερικού πάχους ή ολικού πάχους. Σημαντικό ρόλο στην πρόγνωση και την αντιμετώπιση παίζει η παρεκτόπιση του τένοντα από το ανατομικό σημείο που φυσιολογικά καταφύεται προτού επέλθει η ρήξη καθώς επίσης και η μυϊκή ατροφία.
Η ρήξη του τενοντίου πετάλου προκαλεί πόνο στην περιοχή του ώμου, μείωση της μυικής ισχύος και απώλεια της ομαλής κίνησης στον ώμο, με αποτέλεσμα ο ασθενής είτε να πονά είτε να μην μπορεί να εκτελέσει απλές καθημερινές κινήσεις όπως το χτένισμα, το ντύσιμο και το πλύσιμο. Ο ασθενής αισθάνεται το άλγος συνήθως στον βραχιονα ή και στην ωμοπλάτη. Πολλές φορές είναι τόσο επώδυνες οι κινήσεις του ώμου, που ο ασθενής δε μπορεί να σηκώσει το χέρι του πάνω από το οριζόντιο επίπεδο. Συχνά ο ασθενής παραπονιέται για νυχτερινό άλγος ηρεμίας καθώς και για κριγμό σε ορισμένες κινήσεις του ώμου.
Η διάγνωση της ρήξης του στροφικού πετάλου γίνεται από το ιστορικό του ασθενούς, τα συμπτώματά του και την κλινική εξέταση. Κατά την κλινική εξέταση ελέγχεται το εύρος κίνησης του ώμου, η μυική ισχύς. Ο ορθοπαιδικός εκτελεί κατά την κλινική εξέταση συγκεκριμένα test με στόχο τον καλύτερο προσδιορισμό της αιτίας του άλγους. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με τις απεικονιστικές εξετάσεις, δηλαδή τη μαγνητική τομογραφία ή τον υπέρηχο της ωμικής ζώνης. Οι απλές ακτινογραφίες βοηθούν στον αποκλεισμό άλλων παθήσεων του ώμου.
Πώς αντιμετωπίζεται η ρήξη του στροφικού πετάλου;
Η ρήξη του στροφικού πετάλου δεν είναι δυνατόν να επουλωθεί αυτόματα λόγω της συνεχούς τάσης του μυός προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι τα συμπτώματα της ρήξης (π.χ ο πόνος) δεν μπορεί να υποχωρήσουν. Μία ρήξη στροφικού πετάλου η οποία έχει αντιμετωπιστεί συντηρητικά είναι δυνατόν με την πάροδο του χρόνου να μεγαλώσει, κάτι το οποίο καθιστά τη μετεγχειρητική αποκατάσταση μιας μελλοντικής επέμβασης δυσκολότερη.
Η αντιμετώπιση της ρήξης εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης, τα συμπτώματα και τη δραστηριότητα του πάσχοντος. Σε περιπτώσεις που η βλάβη είναι μικρή και οι απαιτήσεις του ατόμου περιορισμένες η συντηρητική αγωγή δίνει τη λύση. Στις περιπτώσεις μεγαλύτερων ρήξεων, ατόμων που έχουν περισσότερες απαιτήσεις στις καθημερινές ή αθλητικές δραστηριότητες ή στις περιπτώσεις που η συντηρητική αγωγή δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, η αρθροσκοπική συρραφή δίνει λύση στο πρόβλημα.
